نمی‌شود ارز 4200 تومانی را حذف کرد / ارز می‌دهند که آرامش اجتماعی حفظ شود؛
علی دینی ترکمانی: نگرش و مدیریت اقتصادی باثبات و بلند‌مدت در اقتصاد ایران وجود ندارد!
به گزارش بورسنا، علی دینی ترکمانی، اقتصاددان در زمره کارشناسانی است که می‌گوید در شرایط فعلی، سیاست تعدیل، بحران‌های جدی به دنبال دارد. او در گفت‌و‌گو با تجارت‌نیوز، در واکنش به این نکته که رفتارهایی از جمله توزیع قیر رایگان یا تخلف در واردات نهاده‌های دامی از جمله رانت‌هایی است که به واسطه تخصیص ۴۲۰۰ تومان برای ارز دولتی رخ داده است، به حوادث آبان ماه ۹۸ اشاره می‌کند: «…. زمانی دولت تصمیم گرفت نرخ بنزین را واقعی کند، اما بدترین زمان ممکن را انتخاب کرد و … ».
***
فرشته بهروزی‌نیک: در شرایطی که اقتصاد تحت شدیدترین فشارهای سیاسی و اقتصادی است تصمیم‌گیری در خصوص حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از نظر سیاست‌گذاران مخاطرات اجتماعی دارد. از یک سو پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی رانت و فساد بی‌سابقه‌ای ایجاد کرده و از سوی دیگر حذف ناگهانی این ارز مانند حذف یارانه بنزین می‌تواند مخاطرات اجتماعی داشته باشد. چه باید کرد؟
یک راهکار وجود دارد؛ این که نرخ دلار این کالاها افزایش پیدا کند، از آن طرف هم مابه‌التفاوت این نرخ را به‌صورت ریالی محاسبه و در قالب یارانه ریالی به مردم پرداخت کنند. به هرحال نکته‌ای که وجود دارد و با توجه به تجربه زیست شده، هم مردم می‌دانند و هم سیاست‌گذاران با آن آشنا هستند، این است که اگر نرخ ارز کالایی را افزایش بدهند (کالاهای اساسی که مشمول دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی شده‌اند)، ممکن است بحران‌های شدید اجتماعی به وجود آید.
هم مردم می‌دانند و هم سیاست‌گذاران که اگر نرخ ارز برای واردات کالایی را افزایش بدهند (کالاهای اساسی که مشمول دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی شده‌اند)، ممکن است بحران‌های شدید اجتماعی به وجود آید.
چشم‌انداز اقتصاد ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟
من افق‌های روشنی نمی‌بینم. از سال‌ها پیش این نگاه را داشتم و روی آن نیز تاکید کرده‌ام. ممکن است در کشور تجربه‌هایی به وجود بیاید. اما باید ببینیم اقتصاد ایران در مقایسه با اقتصادهایی مثل ترکیه، امارات و عربستان در منطقه دچار چه تحولاتی شده است. این شاخصه در تعاملات منطقه‌ای بسیار مهم و قابل تامل است. این‌که ترکیه الان در آسیای میانه هژمونی دارد و منازعه میان ارمنستان و آذربایجان را تعیین تکلیف می‌کند، یا این‌که در همین چند روز اخیر نخست وزیر عراق به ترکیه می‌رود و قراردادهای تجاری بسته می‌شود، اینها نشان می‌دهد ترکیه در عرصه بین‌المللی خوب بازی می‌کند و منافع ملی خود را خیلی خوب تامین کرده و می‌کند. بازتاب این عملکرد در قالب نرخ رشد اقتصادی باثبات و بلند‌مدت آن کشور دیده می‌شود. چیزی که در اقتصاد ایران وجود ندارد. ما هم سال‌های جنگ را از دست دادیم و نرخ رشد اقتصادی در آن سال‌ها منفی شد و هم فرصت دهه ۹۰ از کفمان رفت که نرخ رشد اقتصادی تا الان صفر شده است.
مادامی که نظام حکمرانی دست به تغییرات اساسی نزند و مشکل فرایند انباشت سرمایه در کشور حل نشود حتی برجام نیز معجزه‌ای برای اقتصاد ایران نخواهد کرد. در بهترین حالت و با بازگشت برجام، اقتصاد ایران به شرایط دهه ۷۰ و ۸۰ باز می‌گردد.
*آیا بازگشت به برجام تاثیری بر بهبود اوضاع اقتصادی و سیاسی در ایران دارد؟
بعد از انقلاب تاکنون ما ۲۰ سال را از دست داده‌ایم. و این در سطح بین‌المللی به معنی عقب‌افتادگی اقتصادی و سیاسی است. اقتصادی که نتواند متناسب با اقتصادهای منطقه‌ای رشد کند طبیعی است که درگیر بحران‌های جدی در حوزه تامین معیشت مردم می‌شود. مادامی که نظام حکمرانی دست به تغییرات اساسی نزند و مشکل فرایند انباشت سرمایه در کشور حل نشود حتی برجام نیز معجزه‌ای برای اقتصاد ایران نخواهد کرد. در بهترین حالت و با بازگشت برجام، اقتصاد ایران به شرایط دهه ۷۰ و ۸۰ باز می‌گردد.
